Wie is Marita Mathijsen?

Marita Mathijsen in de Balie in Amsterdam 📷 De Balie, 2004

Marita Mathijsen (1944) is emeritus hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), haar specialisme is de literatuur en cultuur in de negentiende eeuw in Nederland. Ze is medeoprichter en redacteur van het tijdschrift De Negentiende Eeuw en medeoprichter van het tijdschrift Nederlandse Letterkunde.

In 2023 ontvangt Marita Mathijsen voor haar werk de Everinus Wassenbergh penning. Met deze "Nobelprijs van de neerlandistiek" wordt Marita Mathijsen uitgeroepen tot de beste Neerlandica van Nederland. De Wassenbergh penning is een onderscheiding die iedere twee jaar wordt toegekend aan mensen die volgens de jury gerekend mogen worden tot de beste neerlandici van Nederland. De penning werd uitgereikt tijdens de Neerlandistiek dagen in Utrecht. 

Marita ontvangt de penning vanwege haar jarenlange inzet voor de studie van de Nederlandse taal en cultuur. Haar bijzondere belangstelling gaat uit naar de 19e eeuwse literatuur en schrijvers als De Schoolmeester en Jacob van Lennep. Haar boeken zijn zeer toegankelijk, ook voor niet wetenschappers, zonder te populair te worden. Haar werk bevat 'schwung' en humor. Het beste voorbeeld van haar werk noemt de jury: L, de lezer van de negentiende eeuw  waarin ze een fictieve lezer van de negentiende eeuw aan het woord en daarmee laat zien hoe de literaire wereld van toen er voor de lezer nu écht uit zag.

Wat lazen negentiende-eeuwers? Wat betekende lezen voor hen? Waar haalden ze hun boeken vandaan, wie waren hun favoriete auteurs en op welke uitgaven werd heftig gereageerd? Waren de schrijvers die wij nu nog kennen uit die tijd toen ook bekend? En hoe verhield de literatuur zich tot de omwentelingen in de maatschappij? 

In het even vernieuwende als meeslepende zet Marita Mathijsen haar eigentijdse leesbril af en verplaatst ze zich in de negentiende-eeuwse boekenliefhebber.

Letterlijk, want ze laat deze lezer, die ze L noemt, geregeld zelf aan het woord komen in fictieve dagboekfragmenten. Doelbewust negeert Mathijsen daarbij de grens tussen literatuur en wetenschap.

Boeken van Marita Mathijsen bij De BoekWandelaar